Duitsland: brood, gebak, bier en wijn

In vorige delen aten we ‘wurst’, ‘schinken’en ‘meer gerechten’.  Nu gaan we de 'zoete kant' van de Duitse gastronomie ontdekken.

Brood en gebak

Het brood is rijk aan vitaminen, proteïnen en carbonaathydraat en wordt zowel gemaakt van wit tarwemeel als roggemeel. Maar het standaard Duitse brood is zuurdesembrood. Dat is donker brood, gemaakt van zuurdeeg en met een stevige smaak. Het is vooral geschikt voor hartig beleg. Je houdt ervan of niet, maar er zijn gelukkig nog veel andere soorten.

Elke regio heeft zo’n beetje zijn eigen brood en zoetigheden. Er is een variatie betreffende smaak, vorm en structuur.

Bremen: klaben: dit is een zoet brood met veel boter en veel rozijnen. Het lijkt op een klassiek kerststol, maar je kan het gans het jaar door verkrijgen.

Westfalen: pumpernickel, dit is een zwart of donkerbruin roggebrood (volkoren), gebakken in een rechthoekige vorm.

zwiebelbrot is een brood met tarwemeel en gebakken uien

rosinenbrot is brood met rozijnen

gewürzbrot is brood met kruiden.

Recept: Zwiebelbrot

• Ingrediënten:
• 150 gram uien
• 1 eetlepel gezouten boter
• 500 gram tarwebloem
• 1 blokje gist (42 gram)
• ½ theelepel suiker
• 1 theelepel zout
• 1 eierdooier, losgeklopt

Klaarmaken:

• Pel en snipper de uien, smelt de boter in een pan en bak daarin de uiensnippers goudgeel. Neem van het vuur en laat afkoelen.
• Doe de bloem in een kom, maak een kuiltje in het midden en verbrokkel er de gist boven. Strooi de suiker erop, giet er 100 ml lauwwarm water op en schuif er wat van de bloem over.
• Dek de kom af met een schone theedoek en laat 20 minuten rusten.
• Meng het deeg losjes met de overige bloem en voeg de afgekoelde uiensnippers en het zout toe. Giet er 150 ml lauwwarm water bij en kneed tot een soepel deeg.
• Dek de kom weer af en laat op een warme plek 40 minuten rijzen tot het deeg in omvang is verdubbeld.
• Leg het deeg op een met bloem bestoven werkvlak, kneed het nog eens door en vorm tot een langwerpig brood. Laat 20 minuten rusten en verwarm de oven voor op 220°C.
• Maak bovenop in de lengterichting een paar inkepingen en bestrijk de bovenkant met losgeklopt ei.
• Bak het brood 20 minuten op 220°C. Zet dan de oven op 200°C en bak nog eens 35 - 40 minuten. Het brood is klaar als het hol klinkt als je erop klopt.

En dan zijn er nog de harde broodjes Brötchen, in het zuiden van Duitsland heten ze Semmeln en in Berlijn en Hamburg spreken ze van Schrippen.

De Brezn zijn ook overal in Duitsland te vinden, zowel bij de banketbakker als op straat in kraampjes. Hij komt oorspronkelijk uit Beieren waar de Bretzel ook wel Brezl of Brezel genoemd wordt. Het is een hartig gebak, in de vorm van een grote krakeling, bestrooid met zoutkorrels. Die wordt vers gebakken en nog warm verkocht. In het Engels spreken we van ‘pretzels’.

Brezn worden bijna altijd gegeten bij Weißwurst.

Gebak

Voor een echte liefhebben van taart is Duitsland een geweldig land. Het barst er van de gebaksoorten en de stukken zijn vaak groter dan bij ons. Men zegt dat Duitsland, het land van gebak is en vooral rond de kerstperiode zijn er zoetigheden in overvloed. Er zijn banketbakkerswinkels in overvloed en de favoriete lekkernijen zijn:

De Berliner bol

Dit is een écht Duits, maar meer specifiek een Berlijns gebak. Maar ook in andere delen van het land is de Berliner bol geliefd en ook onder andere benamingen zoals bv. Berliner Pfannkuchen, Krapfen, Kreppel of Fasnachtsküchle. Het is een eeuwenoud gebak, dat zijn oorsprong kent sinds de 16de eeuw.

Het is een gefrituurde deegbol met banketbakkersroom of marmelade. Het deeg wordt gemaakt van ei, melk en boter. Daarna worden bolletjes deeg in het frituurvet gelegd. Achteraf wordt de bol gevuld met crème of confituur. Dan nog poedersuiker of geglazuurde suiker erop en … smakelijk!

De bollen worden traditioneel tijdens het begin van carnaval en met de jaarwisseling gegeten.

Schnecken, een lekker bladerdeeggebak

Streuselkuchen is lekkere kruimeldeegtaart, gevuld met vruchten (meestal kersen of pruimen), pudding of kwark en bestrooid met poedersuiker

Quarkhörnchen, een zoete croissant (soms opgevuld)   -  foto rechts : opgevuld met abrikozenmarmelade

Obstkuchen, een heerlijk vruchtengebak

Schwarzwalder Kirschtorte is een heel populaire taart met bosvruchten of kersen. Het is dé bekende taart van het Zwarte woud.

Sachertorte is heel geliefd in Duitsland, maar werd overgenomen uit Oostenrijk. De taart dankt zijn naam aan het beroemde Weense hotel te danken heeft. Het is een chocoladetaart met abrikozenjam en chocolade glazuur. Het is een echte caloriebom maar ZÓ lekker! Maar ik denk: "As je nu eens wilt zondigen, doe het dan goed."

Recept van die lekkere SACHERTORTE

Apfelstrudel

Tussen het gebak en taarten springt de Apfelstrudel eruit. Deze appeltaart is eveneens afkomstig uit Oostenrijk

Tussen de desserts bevindt zich ook de Bayerische creme (crème bavaroise). Het is een koninklijk dessert die bereid wordt met eieren, vanille en slagroom. Deze heerlijke, stijfgeslagen creme wordt vandaag als nagerecht gegeten, gegarneerd met verse bessen, compote of chocolade.

Rond de kerstperiode bakken de Duitsers zelf vaak speciale kerstkoekjes. Dit zijn Plätzchen.

Er zijn verschillende soorten van deze koekjes, zoals:

Haselnußkugeln

Schneeflöckchen

Vanillekipferl

Wiener Herzen

Zimtsterne

Duitsland is één van de grootste producenten van marsepein ter wereld, dus ook dit is overal verkrijgbaar. En op kerstmarkten wordt altijd veel zoetigheid verkocht. Lebkuchen, kerstmannen en marsepeinen aardappeltjes zijn populaire zoetigheden die je op de Duitse kerstmarkt kunt vinden.

BIER

Duitsland telt meer dan 1200 brouwerijen. Die produceren maar liefst 5000 verschillende biersoorten.

Het Reinheitsgebot, de Bierwet van Duitsland uit 1641, beperkt brouwerijen tot slechts vier ingrediënten (water, gerst, hop en gist) en verbiedt bier met andere additieven aan te vullen. De Benedictijner abdij Weihenstephan (opgericht in 725) is waarschijnlijk het oudste bestaande brouwerij in de wereld.

TOP 10 van Duitse bieren:

http://www.top-10-lijstjes.nl/top-10-meest-gedronken-duits-bier/

Top 10 van grootste bierbouwers

http://duitslandnieuws.nl/blog/2014/04/23/top-10-grootste-bierbrouwers-van-duitsland/

WIJN

De Duitse wijn heeft een lange en moeilijke weg afgelegd. Er is een opmars en nu staat ook Duitse wijn weer op de wijnkaart van toprestaurants.

Nu is bekend dat echte wijnliefhebbers weten dat Duitsland bij de top van de wijnwereld hoort. Denk aan de riesling, pinot noir, pinot blanc en silvaner. En net als Frankrijk heeft Duitsland ook een indeling in grote kwaliteitscategorieën.

Fijne Duitse wijnen: http://www.fijneduitsewijnen.nl/

De Duitse wijngaarden behoren tot de meest noordelijke van de wereld (opp. 98.500 ha) en er worden verschillende druivenrassen gekweekt, die een verscheidenheid van wijnsoorten leveren

De 13 Duitse wijngebieden: https://www.duitsland-reisgids.nl/vakantietips/duitse_wijnen.html

Het wijnland Duitsland, dat 63% witte en 37% rode wijn produceert, strekt zich uit van de Elbe tot het Bodenmeer. Lees meer over de Duitse wijn en druivenrassen 

WATER

Water is voor Duitsers blijkbaar belangrijker dan voor ons. Ze maken een onderscheid tussen Mineralwasser, Heilwasser, Quellwasser, Tafelwasser en Trinkwasser. Er wordt beweerd dat de Duitser gemiddeld 97 liter per jaar drinkt en komt hiermee op de 3de plaats voor Europa.

Het modieuze bronwater dat op tafel komt te staan, is meestal koolzuurhoudend. Wie liever mineraalwater zonder prik drinkt, kan stilles Wasser of Leitungswasser (kraanwater) bestellen.

Volgende tekst komt uit: http://www.scholieren.com/spreekbeurt/13570

“Vooral mineraalwater staat oog in aanzien en staat in een lange traditie van de gezondheidscultus in Duitsland. De naam is wettelijk beschermd en geldt alleen voor water uit onderaardse bronnen, waaraan hoogstens koolzuur toegevoegd mag worden. (Anders heet het: “stilles Mineralwasser“) Het moet de oorspronkelijke mineraalstoffen,  sporenelementen enz. bevatten. Hoogstens mogen ijzer en zwavel eruit gehaald worden. Tot slot moet het bij de bron gebotteld worden. In Duitsland een “Spa rood” bestellen heeft zelden zin, je ziet het er nauwelijks. Logisch ook wel, want het barst van de Duitse bronnen, zoals Gerolsteiner, Appolinaris, Staatlich Fachingen enz.”

Onze gastronomische reis door Duitsland zit erop.