Neem je voeten onder de loep

Pijnlijke voeten herinneren er ons vaak, op een pijnlijke manier, aan dat we te weinig aandacht hebben besteed aan onze onderdanen. Voetproblemen kunnen ons loopcomfort behoorlijk aantasten.

Wie kent ze niet: van ingegroeide teennagels, kalknagels, zweetvoeten, putjeszolen, schimmel, wratjes, hielpijn, eelt, blaren, likdoorn, platvoeten, huidkloofjes tot knobbels aan de grote teen.

Laat virussen, schimmels en bacteriën niet met je voeten spelen!

Gelukkig is er iets aan te doen. Een aantal kleine kwaaltjes kun je zelf behandelen. Voor andere ga je best deskundige hulp zoeken. Maar bij wie ga je dan best? Er is een specialist voor elk probleem: van pedicure, naar podoloog of verder bij orthopedisch chirurg of orthopedisch technicus.

Maar wat ook heel belangrijk is: 'Welke is de oorzaak van het ongemak' en 'Hoe kan ik dit voorkomen?'

Leg je voeten in de watten en loop op wolkjes.

1. Eelt

Eelt is een verdikking van de bovenste laag van de huid (het zijn de dode laag huidcellen). Je kan eelt herkennen aan de gele of bruine kleur en soms ziet het er glazig uit. Eigenlijk kunnen we het beschouwen als een beschermlaagje van de huid. Eelt ontstaat op plaatsen waar veel wrijving en druk is. Hoe ouder mee wordt, hoe meer kans men heeft op eelt. Dit komt omdat de zachte weefsels en vetkussentjes dunner worden en de botten de harde grond dus meer raken. Je hoeft eelt niet per sé weg te doen.

Als het je stoort kan je de oppervlaktelaag afschuren met een puimsteentje (foto links) of een speciale eeltvijl (foto rechts). Het is goed om tweemaal per week een voetenbad te nemen. Na een 10-tal minuten wordt de eelt zachter. Dan kan je die makkelijker wegvijlen, raspen of snijden. Je kunt aan je voetenbadje ook speciaal eeltwekerextract toevoegen, wat het weken nog effectiever maakt.

Is de eeltlaag echt té storend of komt die te snel terug, ga dan langs bij een pedicure of bij een podoloog. Zij zullen op een deskundige manier; met een scherp (eelt)mesje de dode huid volledig pijnloos wegsnijden.

Let op: gebruik geen metalen rasp of ga niet zelf snijden met een mesje. Je snijdt al snel in de gezonde huid en dit kan tot wonden leiden die soms moeilijk te genezen zijn (zeker als je rookt of diabetes hebt).

Nog een oplossing, maar dan voor zij die geen probleem hebben met kriebelende diertjes aan hun voeten. Een onorthodoxe behandeling van eelt is het inschakelen van hulp van de zogeheten doktersvissen (garra rufa). Deze knabbelvisjes eten dode huidcellen en schilfers van de opperhuid. Ook zeer behulpzaam om eelt te bestrijden dus.

Verkeerde schoenen, die te veel druk geven, kunnen eelt in de hand werken. Draag schoenen met een juiste pasvorm en een goede zool. Maak de schoenen ook goed dicht, voorkom druk op je voetzool of tenen en vermijd dat je voet in je schoen schuift. Eelt kan ook te maken hebben met een fout stappatroon waardoor je op een bepaalde plek meer druk zet.

Als je ondanks een goede voetverzorging, een goede voetcrème en goede schoenen, toch om de drie weken eelt moet verwijderen, is er wellicht een probleem met je huid of heb je een afwijkend stappatroon. Laat dit verder onderzoeken door een dermatoloog of professionele podoloog.

2. Likdoorn

Een likdoorn wordt ook wel eksteroog genoemd in de volksmond. Het is een opeenstapeling van eelt die door hoge druk op één plaats als een kegeltje naar binnen in de diepte groeit. Dat geeft vaak stekende pijn op je kleine teen, tussen de tenen of op de zool van je voet. Het is heel vervelend. Likdoorns kunnen wit/grijs of geel/bruin van kleur zijn, afhankelijk van je huidtype

Als je opeens een pijnlijk plekje waar je veel last van hebt, voelt op je voet ... en zeker als het een geel, glasachtig plekje is, kan het zomaar zijn dat je een likdoorn of een eksteroog hebt. De eeltkern van een likdoorn kan druk uitoefenen op de zenuwen of het bot van de teen. Dit kan veel pijn veroorzaken.

De pedicure of podoloog kan dat kegeltje er snel weer uithalen.

Vrouwen hebben vaker een likdoorn dan mannen. De reden hiervoor is dat de boosdoener bij vrouwen vooral de te nauwe schoenen en/of te hoge hakken is.

Je kan ook thuis zelf aan de slag met een thuisset voor likdoorns. Er zit een pleister met salicylzuur bij, die weekt de likdoorn los en voorkomt pijnlijke druk. Na verloop van tijd kun je zelf de eeltpit verwijderen.

Let erop dat gezonde huid gespaard blijft. Soms verspreidt de crème zich bij het stappen naar de gezonde huid, waar hij wonden kan veroorzaken. Dat risico bestaat vooral bij een likdoorn op je voetzool.

3. Huidkloven

Door de combinatie van eelt en droge huid kun je kleine barstjes of kloven aan de hiel krijgen (droge kloven). Maar kloven kunnen ook voorkomen op de zachte en vochtige huid tussen de tenen (vochtige kloven). Ze kunnen van enkele mm diep in de huid, tot aan de buitenkant zelfs 1 cm breed zijn.

Droge kloven zijn een gevolg van uitdroging en eelt (vooral aan de hiel). Er zijn heel weinig talgkliertjes in de voet en de huid droogt dus snel uit. Hierdoor is hij minder elastisch … de huid kan bij belasting niet soepel meebuigen en barst. Er ontstaan er dus kloven waarvan de randen hard en eeltig zijn.

Vochtige kloven ontstaan door overmatige transpiratie of langdurig contact met water tussen de tenen. De huid verweekt en raakt hierdoor gemakkelijker beschadigd. Het is een ideale omgeving voor voetschimmel, een belangrijke oorzaak van vochtige kloven in voeten.

Bij droge kloven moet je de elasticiteit van de huid verbeteren. Je verwijdert de eeltlaag en gebruikt een voedende en herstellende zalf. Zo wordt de huid weer zacht en soepel en de kloven zullen zich weer sluiten.

Bij vochtige kloven houd je de huid vooral droog en je behandelt best de kloven met een schimmeldodend product. Dit voorkomt infecties.

Bij een voortdurende belasting – door veel staan of lopen - kunnen kloven in de voeten dieper worden en gaan ontsteken. In dat stadium zijn kloven echt een pijnlijke aandoening. Zeker in de zomer, als je in open schoenen schuift of als je slippers met een opstaande rand draagt, raken je voeten snel plaatselijk geïrriteerd. De hiel steekt over de rand van de slipper en wordt bij het lopen overbelast. De huid beschermt zichzelf met overmatige eeltvorming en zo hierin zullen snel kloven ontstaan.

Aanpak:

Om kloven te voorkomen is het goed om de voeten elke dag (of 2 maal per dag) in te smeren met een voedende zalf. En maak ook het teveel aan eelt glad. Droog de huid tussen de tenen goed af, na het wassen. Draag schoenen en slippers die goed passen. En als er wondjes zijn, ontsmet ze om te vermijden dat ze beginnen te ontsteken.

4. Blaren

Blaren zijn pijnlijke en met vocht (of bloed) gevulde holtes in de huid. Ze vormen zich op plaatsen die aan veel druk of wrijving hebben blootgestaan en waar de huid dik en weinig beweeglijk is, zoals handpalmen en voetzolen, hielen, de dikke teen...

Wrijving op de huid leidt niet altijd tot blaarvorming, want we weten dat eeltvorming een verdedigingsmechanisme is. Maar zie je dat bij bepaalde plaatsen van de voet die te veel belast worden, er roodheid ontstaat, dan is dit vaak de voorbode van blaren.

Het begint zo; door de combinatie van druk, wrijving en warmte is de huid rood en geïrriteerd. Houdt de wrijving aan, dan komt de bovenste huidlaag los van de daaronder liggende laag en vult de holte zich met vocht.

Een oorzaak van blaren zijn meestal slecht zittende schoenen (te groot of te klein). Schoenen die goed kunnen ventileren zijn ideaal. Let ook op met kousen/sokken die te ruim of te krap zijn. Goede sokken hebben geen stoppen of naden. Plooien bevorderen namelijk de blaarvorming.

Blaren ontstaan heel snel, maar het kan daarentegen meerdere dagen duren tot ze weg zijn. De vraag is "moet je ze doorprikken of niet?"

Kleine, niet al te pijnlijke blaren, kunt u het beste maar intact laten. Die genezen normaliter vanzelf in de loop van de tijd.

Bij grote en pijnlijke blaren hangt doorprikken of niet, af van de situatie. Kun je ze goed ontsmetten en dat ook dagelijks herhalen, dan mag je ze doorprikken om sneller van de druk en de pijn verlost te zijn. Ben je niet zeker dat je het hygiënisch genoeg kunt houden (bv. tijdens een vakantie) laat ze dan dicht, anders heb je de kans op infectie. De blaar droogt dan vanzelf uit en verdwijnt na een weekje vanzelf.

Hoe ga je te werk bij het doorprikken?
- De omgeving van de blaar en de blaar zelf goed schoonmaken en ontsmetten. Met een ontsmette naald (of steriel mesje) twee kanten van de blaar voorzichtig inprikken of insnijden. Heel voorzichtig de blaar leegdrukken, best met een wattenstokje of gaasje er rollend er overheen strijken.

- Dan opnieuw desinfecteren en nadrogen

- Met een pleister de rest van de blaar afdekken

Let op: Een opengescheurde blaar vormt een open wond die kan ontsteken en extreem pijnlijk worden!

In volgend deel komen wratten en schimmels aan bod

@ foto's zijn genomen via google