Help, ik voel me schuldig!

Help, ik voel me weer ZO schuldig! Ligt het aan mij?

Daar is het weer, dat stemmetje in mijn hoofd...

dat stemmetje dat zegt dat ik het anders had moeten doen!
Het maakt me onzeker ... hoe vervelend
“Ben ik schuldig?”

Heel wat vragen die veel mensen zich stellen …

- ben ik goed bezig?
- kan ik beter?
- maak ik de juiste keuze?
- heb ik alles gedaan wat ik kon?
- had ik het beter anders aangepakt / of gezegd?
- gaf ik voldoende aandacht?

Schuldgevoelens ...

Ligt het aan mij? Het knagende gevoel dat je niet voldoet of in de fout gegaan bent, zorgt ervoor dat je je blijft afvragen of je juist bezig bent ...het geweten!

Hoe komt het dat de ene meer last heeft van dat 'geweten' dan de andere?

Hoe goed je ook je best doet … die schuldgevoelens steken altijd de kop op!?

- komt het door die (soms strenge) katholieke opvoeding, die draait rond schuld en boete!
- ook de aard van de mens speelt een rol - de een heeft het al meer dan de andere.
- is het een kampen met schuldgevoelens, velen hebben een sterk emotioneel centrum. Zij voelen stemmingen of behoeften van anderen duidelijker aan.
- ook opvoeding, waarden/normen die men van thuis uit heeft meegekregen spelen ook een rol

Na je ouders, zullen alle mensen die belangrijk zijn in je leven, hun stempel op je drukken.

Als kind leer je wat je ouders van je verwachten en je tast telkens af of je daar wel aan voldoet.

Hoe ouder je wordt, hoe groter de kring van mensen aan wie je je gedrag toetst (vrienden, collega’s ..)

Geleidelijk aan, vorm je voor jezelf een beeld van regels, normen en verwachtingen waaraan je moet voldoen. Dat beeld is onze “innerlijke criticus” – ons morele geweten - dat alles van ons weet, zelfs de dingen die we niet denken of voelen en met niemand anders delen!

Ligt het aan onze omgeving?

Het ligt niet altijd aan onszelf. We krijgen soms een schuldgevoel voorgeschoteld. Anderen doen het voor ons zoals bv.
- je moeder die er fijntjes op wijst dat je kinderen onbeleefde manieren hebben
- je vader die je erop wijst dat je geen studies afgewerkt hebt (en dus geen diploma hebt, vandaar geen mooie job ..)
- je partner die erop wijst dat je hem verwaarloosd en geen tijd meer hebt voor hem
- je kinderen die zeuren dat ze NOOIT iets mogen
- je collega’s die dingen anders zien …

Een goede raad om daarmee om te gaan is : “afstand nemen”!

Ga bij jezelf te rade en kijk naar wat er, van al die beweringen van anderen, écht klopt. Doe niet klakkeloos wat zij je “liever anders zouden zien doen!”

Jong, onzeker?

Hoe jonger je bent, hoe onzekerder en dus gevoeliger voor wat anderen over/tegen je zeggen!  Je wilt zoveel mogelijk mensen behagen; complimentjes en schouderklopjes. Je snakt naar een goedkeuring.

Naarmate een mens ouder wordt, zakt die onafhankelijkheid en wordt het rustiger in je hoofd. “Wijsheid komt met de jaren!” We moeten ons ook veel minder bewijzen!
En we laten ons niet zo snel meer van de wijs brengen door wat anderen over ons denken!

Vrouwen -  mannen

Hoe zit het met de schuldgevoelens bij beide seksen? Is er een verschil bij man of vrouw? Het schuldig voelen begint al op jonge leeftijd. Uit een Brits onderzoek blijkt dat 4 op de 10 Britse meisjes, tussen de 11 en 15 jaar, zich schuldig voelen over wat ze eten! Dit geeft als resultaat dat ze op dieet gaan. Bij jongens is dat maar bij 20% het geval.

Reden => meisjes voelen de druk al om te voldoen aan het schoonheidsideaal – ze hebben last van "emo-eten"  en/of worden beïnvloed door mama!

Emo-eten leidt dan weer tot schuldgevoelens – ze voelen zich achteraf rot omdat ze niet konden weerstaan!

Geef daarom een goed voorbeeld aan je kinderen! Wees niet te hard voor jezelf als je een fout maakt, geniet maar eens van een reep chocolade of neem het jezelf niet kwalijk als je die dag geen sport of oefeningen deed …

Blijkbaar is het schuldgevoel veel sterker aanwezig bij de vrouw!
Vrouwen voelen zich van nature verantwoordelijk voor iemands geluk en zijn instinctief meer op anderen gericht.

Zij zijn “zorgers”, met een grote gevoeligheid voor wat “anderen” nodig hebben.

En mannen?

Ik zeg hier niet dat mannen geen schuldgevoelens hebben, integendeel. Ze lijden er misschien meer onder dan wij beseffen!? Maar mannen hebben de eigenschap om makkelijk 'foert' te zeggen … 'volgende keer beter' … 'andere bladzijde' …

Bij mannen hebben schuldgevoelens eerder te maken met hun carrière en hoe goed of minder goed ze daarin presteren. Mannen denken ook meer oplossingsgericht en leggen misschien gemakkelijker de oorzaak buiten zichzelf?

Dus aan alle vrouwen …. "leer hier iets uit!"

Tips

- Kijk niet alleen naar wat jouw aandeel in een probleem is, maar ook naar het aandeel van anderen of van de situatie. Zo wordt je iets milder voor jezelf.

- Vraag jezelf af of je je oordeel over je doen en laten laat afhangen van hoe jij zélf over het leven denkt en waar je naartoe wil.

- Deel je normen en waarden met anderen uit je omgeving. Denken zij er hetzelfde over – waarom of waarom niet?

- Merk je dat je veel hogere eisen stelt aan jezelf dan de anderen, maak een compromis met jezelf door de lat wat lager te leggen.

- Realiseer dat je best af en toe een steek mag laten vallen. In alles perfect zijn, bestaat niet!

Te weinig, te veel …

Mensen met weinig of geen schuldgevoelens zijn psychisch ziek. Iemand die nooit spijt van iets heeft, omdat hij zich niet in de gevoelens van anderen kan inleven, krijgt in de psychiatrie het etiket “psychopaat”

Te veel schuldgevoelens is zeker ook niet gezond. Het gaat ten koste van jezelf en kan verlammend werken! Ongezond zware schuldgevoelens zien we optreden bij depressies, eetstoornissen , angststoornissen en een burn-out

Perfectionisten zijn meest gevoelig hiervoor!

Waarover voelen wij ons schuldig?

1. onvoldoende tijd maken voor de kinderen (vooral werkende moeders)
2. onvoldoende tijd voor de partner
3. onvoldoende tijd voor jezelf vrijmaken
4. te weinig tijd / bezoekjes  aan ouders, familie of vrienden
5. teveel geld uitgeven aan hobby’s of zelfverwennerij
6. geen ideaal figuur hebben
7. niets doen in plaats van nuttig bezig te zijn
8. teveel snoepen / roken / drinken
9. teveel alles willen perfect doen
10. een - volgens jezelf - onverdiend compliment krijgen
11. het oordeel van anderen; vinden ze mij goed, perfect?

Welk verschil is er tussen schuld en schaamte?

Als je je schaamt, weet je dat je een fout gemaakt hebt en dan ben je bang dat die naar buiten komt. Je verliest aanzien en wordt door de buitenwereld veroordeelt. Bij schaamte zal je jezelf daarom eerder terugtrekken en je afvragen wat de buitenwereld hiervan denkt.

Bij schuldgevoelens ben je vooral bezig met wat je over een situatie hoort te denken. Is er een bewijs dat je schuldig bent? Je bent dan ook eerder geneigd om de fouten goed te maken en een excuus aan te bieden of het een volgende keer beter te doen!

Onthou volgende:

- Durf eens meer 'NEEN' zeggen! En voel je vooral NIET schuldig daarover!
- Je kan niet alles perfect doen!

Volgend deel : Vertrouwde zorg in de laatste levensfase