Welke stresstype ben jij?

Ben jij een stresskonijn? Ken je tips om de druk te weerstaan?

Een beetje stress hoort erbij, maar soms wordt het te veel en ga je door het lint.
Omgaan met druk lukt beter als je goed begrijpt wat voor stresstype jij precies bent.

1. De chaoot

Typisch voor een chaoot is : aan drie dingen tegelijk beginnen, maar niets afmaken.
Het is een verstrooide professor die afspraken vergeet en een hamster die niets kan weggooien. Dat geeft chaos in het hoofd, in huis of op het werk.

De chaoot heeft een wanordelijk bureaublad vol paperassen, notities en dossiers.
Telefonisch is hij moeilijk bereikbaar en hij komt vaak te laat.

De chaoot functioneert vanwege zijn voortreffelijke geheugen. In zijn chaos vindt hij trefzeker de weg. Vaak boekt hij uitstekende resultaten. Maar als de chaos te groot wordt, laat zijn geheugen hem in de steek. Dan wordt het gevaarlijk. Omdat hij meestal tijd te kort heeft, kan hij in tijdnood komen.

Stress … omdat chaoten niets terugvinden of daar veel tijd mee verliezen en belangrijke dingen vergeten. Maar chaoten kunnen tegelijk ook heel creatief zijn en schitterende ideeën hebben.

Tips:
- stel prioriteiten in je routine maar ook in je totale leven. Maak een lijstje van belangrijke dingen en werk die één voor één af.
- Omring je met een netwerk van mensen, die “wel” georganiseerd zijn
- Sta op tijd op, dit kan al de toon zetten voor de rest van de dag
- Plan doelen voor jezelf. Als je doelen stelt – hoe klein ook – zul je aan het einde van de dag een tevreden gevoel hebben. - - - Bedenk daarom wat je die dag wilt gaan doen. Houd je doelen haalbaar en begin bijvoorbeeld met kleine dingen als stofzuigen, boodschappen doen, post wegbrengen of een wandeling maken.

- Iedere dag hetzelfde schema volgen is misschien wel heel gestructureerd, maar het kan ook saai worden. Probeer daarom – zonder teveel af te wijken van je eet- en slaaptijden – ook eens wat nieuwe dingen te doen. Ga eens naar een museum of een voorstelling in het theater, bezoek eens een tentoonstelling of doe mee aan een evenement. Dit soort activiteiten zijn goed voor je sociale netwerk en kunnen je energie geven om nieuwe dingen op te pakken.

2. De idealist

Idealisten hebben vaak een geëngageerd beroep, zoals bv. arts, verpleegster, verzorger, leraar of therapeut. Het is hun missie te helpen en dat doen ze graag.
Alleen hebben ze het soms moeilijk om los te laten. Hun betrokkenheid is groot, maar ze riskeren een burn-out door te veel werk – en zeker als ook de waardering ontbreekt!

De idealist heeft sterke overtuigingen, is principieel en streeft hoge doelen na. Hij is verantwoordelijk, een harde werker, onafhankelijk en stelt hoge eisen aan zichzelf, maar ook aan anderen.
Hij streeft naar perfectie, is dikwijls prikkelbaar, kritisch en ingehouden.
Soms is hij dwangmatig, gevoelig voor kritiek en  bekommert zich niet om tijd.
De idealist ziet de wereld als goed/slecht (geen grijs), geven anderen de schuld en put voldoening uit het helpen van mensen en het studeren.

De idealist kan enerzijds veel bewondering oproepen, anderzijds veel irritatie als hij de ander het gevoel geeft ‘fout’ te zijn. De idealist roept zodoende nogal eens wat weerstand op bij anderen. Op deze tegenwerking reageert de idealist doorgaans door er nog meer energie in te steken. Als dat uiteindelijk nog niets oplevert, kan dat omslaan in verbittering.

Tips:

- Leer accepteren wat je niet kan veranderen
- Ken je grenzen en stop op tijd voor een rendez-vous met jezelf

3. De perfectionist

Voor perfectionisten moet alles verlopen zoals zij willen, anders dreigt een conflict. Ze plannen graag alles tot in de puntjes en stellen vaak hoge eisen aan zichzelf.

Alleen verlopen de dingen in werkelijkheid vaak niet zoals gepland. En dat geeft hen stress.

In dat opzicht zijn perfectionisten weinig flexibel! Vaak zijn ze ook bang om fouten te maken of ze voelen zich daar schuldig om. Onzekerheid en faalangst kunnen een gevolg hiervan zijn.

Perfectionisme kan leiden tot depressie. De hopeloosheid inzien van alles, en bovenal de verantwoordelijkheid voelen voor alles wat misgaat kan zorgen voor terugtrekking uit de maatschappij.
De gedrevenheid waarmee perfectionisten kunnen werken kan verward worden met passie. Al zou je de vraag kunnen stellen of perfectie juist niet een vorm van passie is

Tips:
- Verander de manier waarop je naar dingen kijkt, door “moeten” te vervangen door “willen” of “mogen”. Dat geeft een duidelijker beeld van wat je jezelf oplegt en wat je echt wil. En het zorgt voor een gevoel van vrijheid
- focus bij jezelf en bij anderen (ook kinderen!) niet op fouten, maar op succes – op wat lukt!

4. De rampdenker

Rampdenkers piekeren vaak? Ze kunnen moeilijk relativeren . In hun hoofd zitten ze in de toekomst en ze stressen op alles wat “zou kunnen” mislopen!

Ze zijn gespannen, besluiteloos en moeilijk in samenwerking. Ze overdrijven de gevolgen van de gebeurtenissen en zijn vooral geneigd de negatieve kant te zien.
Daarbij vergeten ze dat je er geen vat op hebt, als dingen dan toch een keer fout gaan!
Deze mensen denken in termen van wat ze willen vermijden. Mensen die gebruik maken van deze motivatiestijl motiveren zich door aan rampen te denken die gebeuren als ze iets níet doen.

Ze denken aan ontslag als ze niet op tijd op het werk zijn, of dat de partner ze verlaat als ze niet aardig zijn. Of ze motiveren zichzelf om niet snel te rijden, om "zeker" geen bekeuring te krijgen. Soms is het handig en voorkomt dit rampdenken dat je slordig met de kettingzaag omgaat, maar jezelf motiveren door ‘straf’ te vermijden levert meestal veel stress op. De oplossing is bedenken hoe voldaan je zal zijn als de dingen af zijn.

Tips :
- Vraag je af hoe groot de kans nu echt is dat er een ramp gebeurt. Is een andere verklaring niet waarschijnlijker?
- Sta stil bij alledaagse dingen als douchen of tandenpoetsen : hoe voelt het water? De zeep? De handdoek? Intussen vergeet je te piekeren.
- Probeer de 5-4-3-2-1-techniek. Beschrijf 5 dingen die je ziet, die je hoort en die je voelt – daarna hetzelfde met 4 dingen, dan 3 en 2 en 1
- Volg een cursus mindfulness om meer in het “nu” te leven en los te laten
 

5. De workaholic

Workaholics zijn hyperactief en ongeduldig. Ze meten hun eigenwaarde af aan hun imago of materiële dingen.

Een workaholic neemt papieren of een computer van het werk mee naar huis, mee op dagjes-uit of mee op vakantie.
In vakanties worden ze rusteloos en soms stellen ze dan maar uit of breken ze eerder af.
'Thuis' is soms gewoon hun "andere kantoor".
Ook in hun vrije tijd zijn ze bezig met het analyseren van problemen op het werk.
Als hun werk wegvalt, gaapt er een zwart gat. Ze maken veel stresshormoon aan, hebben vaak een hoge bloeddruk, snelle hartslag en hoge cholesterol.
Mogelijk hebben ze last van stress-symptomen zoals knarsetanden, vermoeidheid, maag en darmklachten, slapeloosheid, een benauwd gevoel, bonkend hart, verkrampte spieren in handen en armen, nek/schouders, hoofdpijnen etc. etc.

Tips :
- Zorg voor ontspanning. Plan een uitje of een feestje. Of ga sporten en verbruik zo je adrenaline. Gevorderden kunnen yoga proberen.
- Oefening voor beginners : je spieren opspannen en dan weer ontspannen. Overloop aal spiergroepen (armen, benen, bovenrug, nek …) één tot drie keer.
- Buikademhaling brengt rust. Bovendien kan je het altijd en overal toepassen.
- Het is regelmatig even nodig om uw relatie of de kinderen wat op de voorgrond te plaatsen en niet uw carrière.
- Slapen en 'tijd om te spelen' is geen noodzakelijk kwaad en geen "zonde van uw tijd"

En wat met hoog sensitieve personen en stress?

Eén op de vijf mensen is hoog sensitief (hooggevoelig). Zij ontvangen veel meer en sterkere signalen uit de omgeving (b.v. emoties en stress van anderen, geluiden).
De eigen emoties en die van anderen en omgevingsinvloeden worden intenser ervaren
Daardoor hebben de hersenen van een hooggevoelig persoon meer signalen te verwerken en raakt deze persoon sneller overprikkeld. Hooggevoelige personen zijn vaak intelligent, invoelend, intuïtief, creatief, nauwgezet, plichtsgetrouw, gewetensvol en doorzetters. Door de effecten van de nadelen van hooggevoeligheid te verkleinen wordt hooggevoeligheid een aangename en effectieve kwaliteit.
Hooggevoeligheid kan iemand overspoelen en hen uit het evenwicht brengen.

Tips :
- om meer balans in het dagelijkse leven te krijgen is het ondermeer handig om het naar binnenslurpen van andermans emoties te voorkomen en de invloed van omgevingsfactoren te verminderen.
- Het is heel belangrijk om de eigen grenzen goed aan te leren geven.
- Verder kan een stuk visie over de zin van het leven helpen om met de veelheid en de intensiteit van de dingen die op je af komen om te gaan.
De sleutel om van de valkuil hooggevoeligheid een kwaliteit hooggevoeligheid te maken te maken bestaat volgens mij uit: rust en helderheid in het hoofd creëren, grenzen stellen en innerlijke kracht ontwikkelen.