Zeeuwse mosselen : 'Van mij mag het altijd'
Het is weer mosseltijd. Dat wordt eindeloos genieten van deze (h)eerlijke zilte lekkernij uit Zeeland.
De mosselvisserij is een oud-Nederlands ambacht. Al sinds de 19de eeuw wordt er op mosselen gevist in de Nederlandse wateren.
Mosselen zijn weekdieren die vooral in de kustgebieden leven. De Oosterschelde en de Waddenzee zijn de gebieden in Nederland waar de mosselen het beste gedijen. De mossel is een kweekproduct. Hij dankt zijn smaak en kwaliteit aan de zorg die mosselkwekers besteden aan het kweekproces dat begint met het vangen van mosselzaad
http://www.np-oosterschelde.nl
Van zaadje tot mossel
Volwassen mosselen stoten in het voorjaar en de zomer eitjes en zaadcellen uit. Wolken van miljoenen mannelijke en vrouwelijke cellen vinden elkaar in het water. Na een dag ontstaat een larve en er vormt zich een schelpje rond. Door zijn gewicht zakt het op den duur naar de bodem. Met behulp van draadjes houden de kleine mosseltjes elkaar vast en hechten aan de zeebodem.
Als de mossel 1 cm groot is, wordt ze mosselzaad genoemd. Het broedsucces verschilt van jaar tot jaar. Er zijn jaren dat er helemaal geen nieuw mosselzaad wordt gevonden.
Mosselen eten plankton. Het langsstromende water neemt dit mee en de mosselen filtreren het voedsel eruit en het slib dat meekomt, spugen ze weer uit. Een mossel kan per dag 100 liter water verwerken. Op plaatsen waar voedselrijk water stroomt, groeien ze het hardst.
In het voor- en najaar worden deze mosselzaden met korren uit de Waddenzee gevist en uitgezaaid op kweekpercelen. Als ze 3 cm zijn, spreken we van ‘halfwas-mosselen’. Deze worden verplaatst naar percelen met optimaal voedsel (plantaardig plankton). En na 2 jaar zijn ze geschikt voor 5 à 6 cm en geschikt voor consumptie.
http://www.np-oosterschelde.nl
Eb en vloed
Voor een goede kraamkamer is niet alleen zout water nodig, maar ook zoet. Door de Deltawerken (o.a. de aanleg van de dammen tussen de eilanden) komt er minder zoet water in de Oosterschelde, waardoor er minder mosselzaad valt dan voorheen.
Mosselen gedijen het best in de Waddenzee, waar eb en vloed zorgen voor een rijk voedselaanbod voor de mosselen. Maar er is ook een keerzijde. De opbrengst van de Waddenzee is niet zo constant als die van de Oosterschelde. Krabben, waadvogels en zeesterren lusten wel een mossel en bij harde storm kunnen veel mosselen verloren gaan. Kwekers in de Oosterschelde hebben hier minder last van omdat er een stormvloedkering is aangelegd.
Mosselen komen voor op droogvallende én permanent overstroomde zandplaten, maar ze hechten zich ook graag aan touwen in het water en aan een harde ondergrond.
Foto van mosselen aan de Waddenzee : http://www.waddenzee.nl
Mosselen zonder zand
Vroeger moest je mosselen eindeloos spoelen, een tijdrovende klus. Tegenwoordig is dat overbodig want de Zeeuwse mossel is volledig zandvrij. Zodra ze gevangen zijn, worden de mosselen aan boord gespoeld.
In Yerseke staat de enige mosselveiling van Nederland. De gekochte mosselen worden gedeponeerd op de percelen van de handelaren in de Kom van de Oosterschelde (de natte pakhuizen) en zo gespoeld gedurende 10 dagen. Deze grond is zeer geschikt om de mosselen zandvrij te krijgen. Ten slotte worden mosselen aan wal nóg eens nagespoeld.
Vanaf deze plaats gaan de mosselen naar de verwerkingsbedrijven en worden klaargemaakt voor de reis naar het bord van de mosselliefhebbers. Die zijn vooral in België te vinden, maar ook in Frankrijk en steeds meer ook in Nederland.
Benaming Zeeuws mosselen
Hoewel de meeste mosselen afkomstig zijn uit de Waddenzee, mag toch gesproken worden over "Zeeuwse" mosselen. Want zoals hierboven vermeld ‘verwateren’ alle mosselen die in Nederland gevangen worden in de Oosterschelde (verwateren = het zandvrij spoelen). Door het verwateren in de Oosterschelde krijgen de mosselen het label "Zeeuws" mee.
Het mosselseizoen
Wanneer het ideale mosselseizoen begint, is niet precies te zeggen, maar doorgaans is dat halverwege juli. Dat is afhankelijk van de conditie van de mosselen en of ze goed zijn gegroeid. Want pas als de mossel lekker vlezig is, kan het mosselseizoen worden geopend. Het seizoen loopt tot half april van het jaar erop. Dus als de ‘r’ in het seizoen is (zomer, herfst, winter) kun je naar hartenlust mosselen eten.
Yerseke - de mosselen : 'ze zijn er' .....
Mosselen bewaren
Bewaar mosselen onder in de koelkast bij minder dan 7°C. Op de verpakking staat altijd een houdbaarheidsdatum vermeld
Mosselen goed of slecht – wel of niet weggooien
Als de mosselen net uit hun (lekvrije) verpakking komen, staan ze meestal een beetje open. Door de beschermde omgeving van de verpakking ontspant de mossel zich en gaat open. Hou de open mossel met de bolle kant aan de onderzijde onder koud water en tik de schelp tegen de rand van het aanrecht. Na enkele tellen sluit de schelp zich. Mosselen waarvan de schelp stuk of beschadigd is, gooi je best meteen weg.
Mosselen zijn zo klaar
Mosselen bereiden is héél gemakkelijk. Zo maak je het meest gegeten en meest eenvoudige mosselgerecht
- na aankoop hoef je ze alleen nog maar spoelen.
- doe wat gesneden ui, prei en selderie in een ruime pan met laurierblaadje.
- leg de mosselen erop, strooi er peper over en doe water en ev. een scheut witte wijn of bier bij.
- laat ze koken ca. 10 min op hoog vuur totdat alle mosselen openstaan.
En wat met mosselen die dicht blijven?
Mosselen die na het koken dicht blijven, kun je meestal gewoon eten. Deze mosselen hebben een wat sterkere sluitspier, waardoor de schelp stevig dicht blijft. Maak ze voorzichtig open met een mesje. Meestal bevatten deze mosselen prima vlees, maar heel af en toe gaat het om een ‘slikmossel’, een mossel die zich heeft volgezogen met zand. Daarom open je ze best niet boven de mosselpan!
Mosselen zijn gezond!
Mosselen zitten bomvol eiwitten (even veel of zelfs meer dan in vlees) en zijn lekker slank. Want met 1% is het vetgehalte te verwaarlozen. Daarbovenop behoort het grootst deel ervan tot de categorie van de meervoudige onverzadigde vetzuren en die werken cholesterolverlagend. Daarnaast zijn mosselen rijk aan vitaminen en mineralen als fosfor, ijzer, koper en seleen. Conclusie : mosselen zijn supergezond!
Mosselallergie
In schaaldieren zitten sterke allergene stoffen. Ze kunnen al na het eten van een kleine hoeveelheid heftige allergische reacties veroorzaken. Een echte allergische reactie is al merkbaar na het eten van een kleine hoeveelheid. Een overgevoeligheid of pseudo-allergische reactie komt vaak slechts tot uiting na een inname van een grote portie. Ze uit zich door huidirritatie, misselijkheid... Mensen die overgevoelig zijn voor mosselen, hebben vooral last bij het begin van het seizoen (juli en augustus) als de mosselen veel eiwit bevatten. In de maanden met de ‘r’ in de maand loopt het percentage eiwit iets terug. Een glas melk drinken achteraf kan helpen zo niet is geen (eerste) mosselen eten het enige alternatief.
http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=7530
Wil je nog meer weten over 'De Zeeuws Mosselen' - ga een kijkje nemen op :
http://www.np-oosterschelde.nl/documents/economie/mossel_en_oesterteelt.xml?lang=nl
https://www.facebook.com/mosselenkunnenaltijd
Maak jouw eigen website met JouwWeb