Oktober : aandacht voor borstkanker

Boezemvrienden : Oktober – borstkankermaand

'Europa Donna tegen borstkanker!'

Europa Donna is een Europese coalitie tegen borstkanker, met leden in 48 landen. Deze volledig vrouwelijke organisatie informeert beleidsverantwoordelijken en zet aan tot doeltreffende maatregelen in de strijd tegen borstkanker. De dames richten zich tot regeringen, overheden, overheidsinstellingen, vrouwenorganisaties, instellingen, wetenschappers, de media en opiniemakers.

Het gebeurt in de nabije omgeving, in de familie of bij jezelf. En de vraag rijst : of er iets kon voorkomen worden?  Er wordt beweerd dat voldoende bewegen, alcoholgebruik beperken en overgewicht vermijden  borstkanker minder kansen krijgt.

Ach, was het maar zo eenvoudig!

De belangrijkste stap tegen borstkanker is de stap zetten naar een onderzoek, een bevolkingsonderzoek of screening en zeker als je iets abnormaals gewaar wordt.

Screenen doet het gemiddelde risico op overlijden aan borstkanker dalen, doordat men een eventuele tumor in een vroeg stadium kan ontdekken. Dan kan de ziekte beter behandeld worden en het is het mogelijk dat het aantal overlijdens daalt.

Volgens statistieken werd vastgesteld dat 70% van de Nederlandse vrouwen, tussen de 50 en 69 jaar, komen opdagen voor die screening en in sommige regio’s zelfs meer dan dat). In België halen we maar 50%.

Hoe komt zoiets, is het de angst voor het resultaat?

Er zijn heel uiteenlopende redenen om niet deel te nemen. Een belangrijke drijfveer is angst voor het resultaat. Anderen weten niet goed wat het screenen inhoudt en hebben schrik voor eventuele pijn of ongemakken tijdens het onderzoek. Nog anderen gaan niet omdat ze zich helemaal niet ziek voelen of geen klachten hebben. Maar weet, bij borstkanker is een vroeg stadium voel je je meestal niet ziek!

En onthou dit : hoe verder de kanker vordert, hoe meer de genezingskans daalt.

Hoe goed kennen jullie je borsten?

Natuurlijk wil iedereen mooie en vooral gezonde borsten. Maar om te weten of je borsten gezond zijn, moet men ze wel ‘kennen’. En weten wat normaal is aan je borsten en wat niet!

Zo ontwikkelen ze zich: de groei van je borsten begint meestal een paar jaar voor je eerste menstruatie. Eerst worden je tepels wat groter en donkerder, daarna groeit de eigenlijke borst. Soms zijn ze al volgroeid als je veertien bent, bij andere vrouwen pas als ze achttien zijn. Je hebt ze in alle soorten en maten, en bij veel vrouwen is ene borst iets dan de andere en zit de ene tepel wat hoger dan de andere. De grootte van je borsten is vooral een erfelijke kwestie. Maar ook je gewicht speelt een rol : hoe steviger je bent, hoe groter ze zijn, omdat je borsten voor een deel uit vetweefsel bestaan. Ook je cyclus heeft een invloed. In de week voor je menstruatie houd je meer vocht vast waardoor je borsten tijdelijk groter worden. Je borsten blijven tijdens je leven nooit helemaal hetzelfde. Ze kunnen groter worden omdat er invloed van veranderende hormonen meer vetweefsel in je borsten wordt aangemaakt. Ook slinkt mettertijd het klierweefsel waardoor je borsten slapper worden en gaan hangen.

Borstencheck : meer kijken, minder voelen

Jarenlang werd geadviseerd elke maand zelf een borstencheck te doen. Zo leerde je je lichaam en je borsten goed kennen. Nog steeds is het goed om te weten hoe je borsten normaal aanvoelen en waar je op moet letten om een (kwaadaardige) afwijking in een vroeg stadium te ontdekken. Maar de manier waarop je dit het beste doet, is veranderd. Het ‘kijken naar’ is even belangrijk als het voelen.

Dit onderzoek doe je best op de zevende dag na het begin van de menstruatie, of als je in de menopauze bent en niet meer menstrueert, op een vaste dag in de maand.

Ga voor de spiegel staan met de armen naar beneden gericht naast je lichaam en kijk of je verschillen (die er eerst niet waren) tussen je borsten ziet. Daarna doe je dat met je armen boven het hoofd en dan nog eens met je armen in de heupen. Kijk ook of je veranderingen opmerkt in de okselstreek. Wil je je borsten toch met de hand onderzoeken, bespreek dit dan met je dokter of gynaecoloog en laat hem of haar de techniek eens voordoen.

Waarvoor moet je alert zijn?

• Als een borst pijnlijk of zwaarder aanvoelt
• Als je borst recent van vorm of grootte veranderd is
• Als er nieuwe deukjes, kuiltjes, knobbeltjes, zwellingen, verhardingen en welvingen zijn
• Kleurveranderingen of een duidelijke vergroting van de poriën
• Als een (of beide) tepels ingetrokken zijn
• Uitslag, zweertjes, eczeem of korstvorming rond de tepels, vochtverlies uit een tepel of kleine wondjes

Maar opgepast : het is goed dat een borstonderzoek bestaat, maar het mag geen borstkankerfobie bij jezelf creëren!

Een goedaardig gezwel is géén kanker!

Knobbeltje gevoeld?

Geen paniek! De kans is groot dat het om een onschuldige aandoening gaat. Een goedaardig borstgezwel is geen voorloper van borstkanker. De arts zal bepalen of zo’n onschuldig gezwelletje verwijderd moet worden of niet.

Goedaardige aandoeningen zijn:

• Cysten : met vocht gevulde holtes die pijnlijk kunnen aanvoelen, die kunnen verdwijnen en terugkomen naargelang je cyclus. Als je er te veel last van hebt, kan het vocht er met een punctie worden uitgehaald.
• Vetknobbel of lipoom : een niet pijnlijke opeenstapeling van vetcellen
• Fibro-adenoom : een klierweefselgezwel dat reageert op hormonale schommelingen. Doet meestal geen pijn.
• Een ontstoken borstklier (mastitis) : een harde, rode en pijnlijke plek in de borst. Die ontstaat vaak in de borstvoedingsperiode en wordt behandeld met antibiotica. Vaak heb je koorts en voel je je grieperig
• Mastopathie : de verzamelnaam voor verschillende goedaardige aandoeningen in het klierweefsel. Vaak voelen je borsten pijnlijk, onregelmatig en gespannen aan.
• Borstabces : meestal het gevolg van een te laat ontdekte borstontsteking. Behandeling gebeurt met antibiotica

Hoe gebeurt een mammografie?

Een mammografie is een borstonderzoek door middel van röntgenstralen. Je borsten worden afwisselend tussen twee doorzichtige platen geplaatst en samengedrukt. Dat kan soms pijnlijk aanvoelen. Dit ‘pletten’ is nodig omdat zo’n gespreide borst de scherpste foto’s oplevert. Meestal wordt elke borst één keer van boven naar beneden en één keer vanaf de zijkant gefotografeerd.

Tip : plan de mammografie tussen de 4de en 12de dag na het begin van de menstruatie. Dan zijn de borsten minder gespannen en zal het onderzoek minder pijnlijk zijn.

De linker is flinker!

“Wist je dat, bij 70 tot 80 % van de vrouwen) de linkerborst het grootst is? De reden hiervan is niet geweten, maar men vermoedt dat het te maken heeft met het feit dat ook je hart links ligt en dat daarom de borst meer voorzien is van bloed.”

Bron : het borstenboek van Kaat Bollen, WPG Uitgevers

Laat ons deze maand eens extra aandacht schenken aan dit onderwerp.