Wanneer wordt een ader een spatader?

Aders worden spataders ... ze zijn lelijk of doen pijn. Wat doen we ermee?

De signalen, de oorzaak en de behandeling van spataders

Als kind heb ik het nooit anders geweten dan dat mijn moeder heel veel pijn had in haar benen. Door de spataders had zij heel dikwijls een open wonde aan haar enkel. Ze moest dit meerdere keren per dag verzorgen en steeds droeg ze windels.

Door haar beroep, als kapster, stond zij veel recht. Toen bij haar de open beenwonde gedurende een 5-tal weken enorm veel pijn deed, beseften wij als kind onvoldoende hoe moeilijk zij het had om niettegenstaande alles toch te blijven werken in het kapsalon. Ja, geen werk was geen inkomen en als zelfstandige kon zij geen ziektevergoeding trekken of ziektedagen gebruiken.
Later begrepen we dat het voor haar héél lastig en pijnlijk moet geweest zijn.

Zij had geen lelijke benen vol uitgezette aders. Het was geen esthetisch probleem maar wel een medisch (lees verder hiervoor)

Door een zwangerschap of vermoeiend beroep kun je last krijgen van ontsierende aders op de benen. Ook erfelijkheid speelt hier een rol in.
Voldoende beweging kan spataders helpen voorkomen maar zelfs als je er hebt, kan er één en ander aan gedaan worden.

Het probleem

Aders zorgen ervoor dat het bloed door ons lichaam stroomt, terug naar ons hart gaat. In die aders zitten kleine klepjes waardoor het bloed maar in één richting kan stromen. Als die kleppen in de benen niet goed meer werken of sluiten, stroomt het bloed dat normaal uit de ader weggepompt wordt, terug naar beneden. De ader komt onder druk te staan, zet uit en raakt steeds meer beschadigd.

De oorzaak

• erfelijkheid : heeft minstens één van je ouders spataders, dan is de kans groot dat jij er ook last van zult hebben.
• zwangerschap : onder invloed van hormonen zetten aders gemakkelijker uit en ontstaat er overdruk
• beroep : heb je een zittend beroep of moet je de hele dag rechtop staan, dan heb je meer kans op spataders, omdat je bloed minder goed naar boven kan stromen.
• overgewicht : overtollige kilo’s zijn een extra belasting voor je bloedvaten.
• gebrek aan beweging

Medisch of esthetisch probleem?

Medische problemen merk je niet goed, de aders zijn aan de buitenkant niet goed zichtbaar. (foto links)

Bij een esthetisch probleem wel, dan zie je de uitgezette aders, bovenop de benen liggen. (foto rechts)

Denk je dat je last hebt  van spataders, ga dan eens langs bij een vaatchirurg. Door een onderzoek, eventueel aangevuld met een echografie, kan de vaatchirurg zien waar de spatader begint en welke behandeling het meest aangewezen is.

• bij een esthetisch probleem : je kan de spataders laten behandelen, maar het kan geen kwaad als je kiest om er niets aan te doen.
• Bij een medisch probleem : je kunt ze beter laten behandelen eer ze ontsteken en open beenwonden veroorzaken. Een echografie is volledig pijnloos.

De gevolgen

Medische spataders die niet worden behandeld, kunnen leiden tot :
- verkleuring van de huid of eczeem op de plaats van de spatader.
- Een klonter in de ader of flebitis
- Trombose als de klonter via de oppervlakkige spatader in de diep ader terechtkomt, met het gevaar voor een longembolie
- Een open beenwonde doordat de druk in de ader de huid beschadigt

Deze foto's herinneren mij aan de steeds opengaande wonde waarmee mijn moeder kampte.

De behandeling

De behandeling van spataders hangt af van het type spatader en de ernst ervan.

1. Sclerotherapie

De spataders worden ingespoten met een vloeistof of schuim, waardoor ze verschrompelen en na vier tot zes weken verdwenen zijn.
Wanneer toepassen?
Bij beperkte spataders of spataders die zuiver een esthetisch probleem zijn. Bij te dikke spataders geeft wegspuiten een minder goed esthetisch resultaat.

2. Endoveneuze lasertherapie

De ader wordt van binnenuit met een laserkatheder behandeld. De spataders zijn onmiddellijk dicht, maar blijven nog enkele weken voelbaar. Deze ingreep gebeurt onder plaatselijke verdoving in een daghospitaal en laat nauwelijks litteken na.
Wanneer toepassen?
Als de oppervlakkige hoofdader vanuit de lies of de kniekuil ziek is.

3. Endoveneuze radio-frequentiebehandeling

Net als bij de laserbehandeling wordt de ader van buiten uit verschrompeld, in dit geval met een radiofrequentiekatheder.
Wanneer toepassen?
Als de oppervlakkige hoofdader vanuit de lies of kniekuil ziek is.

4. Miniflebectomie

Onder plaatselijke verdoving wordt een minisneetje gemaakt, waarlangs de ziek ader verwijderd wordt.
Wanneer toepassen?
Bij geïsoleerde aders op je dij of kuit, als de ader te dik is voor sclerotherapie of als je al eerder een spatader hebt laten opereren.

5.tripping

Via een sneetje in de lies wordt de ader afgebonden en operatief verwijderd tot op de dij of kuit.
Wanneer toepassen?
Als de oppervlakkige hoofdader vanuit de lies of kniekuil ziek is. Deze techniek is goed maar verouderd, en wordt enkel nog toegepast wanneer laserbehandeling of radiofrequentiebehandeling niet mogelijk is.

Wist je dat …

Een uur lang in de schaduw zitten bij 25° C slechter is voor spataders dan een uur lang op het strand liggen bij 30° C. Warmte doet je aders uitzetten, wat voor extra druk op de klepjes in de aders zorgt. Als je ligt, is die druk minder dan wanneer je zit.

Liever voorkomen ..

• draag steunkousen als je last hebt van zware of pijnlijke benen. Steunkousen bestaan tegenwoordig in veel verschillende maten, stoffen en kleuren.

Tip: ben je zwanger en had je vóór je zwangerschap al last van spataders, dan doe je hier zeker goed aan. Zo bescherm je ze en heb je minder kans op permanent schade of flebitis.

• slaap met je benen iets hoger, zeker als je weinig beweging hebt of erfelijke aanleg.
• zorg voor voldoende beweging, als je een staand of zittend beroep hebt. Ga wandelen, lopen, fietsen, zwemmen, spinnen
• spoel na een warme douche je benen af met koel water. De temperatuurschok is goed voor de bloeddoorstroming
• heb je spataders en ga je op reis met een vliegtuig, neem dan enkele voorzorgen : draag losse kleding (geen jeansbroek), loop af en toe eens rond en doe stretchoefeningetjes (stretch je kuitspieren, draai cirkeltjes met je voeten …)
• In sommige gevallen zijn bloedverdunners aangewezen om flebitis te voorkomen, maar vraag daarom raad aan een specialist

http://www.vaatheelkunde.be