Neem het met een korreltje rijst

‘De kracht van rijst’

Na tarwe is rijst de meest verbouwde graansoort ter wereld. Rijst is voor 95% van de Aziatische bevolking het belangrijkste voedingsmiddel. Maar voor meer dan de helft van de wereldbevolking vormt rijst een bestanddeel in de voeding. En dat is niet zo gek : rijst is praktisch, veelzijdig en eigenlijk overal mee te combineren

foto : http://nl.123rf.com/photo_8875188_vier-soorten-rijst-wild-brown-basmati-en-volkoren.html

Lange of korte korrel

Er bestaan vele soorten rijst die op  basis van de vorm van de korrellengte onderverdeeld worden in:

- Langkorrelige rijst : is ten minste 6 mm en blijft ook in gare toestand luchtig en droog. Voorbeelden zijn: jasmijn- of pandanrijst, basmatirijst en Surinaamse rijst. Jasmijn is een rijstsoort, oorspronkelijk uit Thailand.

Meest geschikt voor oosterse rijstgerechten en andere gerechten waar je de korrels los van elkaar wilt.

- Middellange korrelrijst : is 5 tot 6 mm lang en iets dikker dan langkorrelrijst. Deze rijst blijft tijdens het koken vast en luchtig, maar heeft de neiging om bij het afkoelen aan elkaar te plakken.

Meest geschikt voor paella, stoofschotels en pudding. De korrels zijn een beetje kleverig waardoor de saus goed bij elkaar blijft en het gerecht iets dikker wordt. Voor het maken van risotto is alleen een middelgrote korrel geschikt.

http://nl.123rf.com

- Rondkorrelige rijst : is 4 tot 5 mm lang en wordt door het hogere gehalte aan zetmeel bij het koken meestal kleverig. Hij wordt ook kleefrijst genoemd. vbn. risottorijst (arborio en carnaroli), Japanse rijst (sushi-rijst) en dessertrijst.

Meest geschikt voor het bereiden van sushi en Thaise toetjes. Daarnaast is deze plakkerige korrel ideaal als bijgerecht bij pittige curry’s. De dessertrijst is uitermate geschikt voor rijstevlaai, rijstpap ..

In tegenstelling tot wat je misschien denkt, hebben deze termen niet zo veel te maken met de feitelijke lengte van de korrel, maar met de hoeveelheid zetmeel. Overigens is de korte korrel plakkerig en een lange korrel droger en compacter.

En dan is er nog wilde rijst (donker van kleur). Strikt gezien is dit eigenlijk geen rijst, maar zijn het zaden van een grassoort (een waterplant). De meeste soorten komen uit de VS en Canada en één soort komt uit Azië.

Omdat wilde rijst duurder is en een langere kooktijd heeft, wordt het vaak met andere rijstsoorten gemengd. In een eenvoudig gerecht komt zijn smaak het best tot uiting.

links : de wilde rijst (ongekookt) - rechts : gekookte wilde rijst

Wil je meer hierover weten ga dan naar :  WIKIPEDIA , wilde rijst

Een regenboog van rijst

Afhankelijk van de korrel, kooktijd en oorsprong kennen we volgende soorten:

foto : http://delicesdefrance.nl/contents/nl/d130_Rijst.html

1. Bruine, volkoren, volwaardige of zilvervliesrijst is zo'n beetje hetzelfde.

Zilvervliesrijst komt van de rijstplant. De rijstboeren pellen de korrel van de rijstplant. Ze laten de buitenste laag, het vlies, van de korrel heel. Zilvervliesrijst noem je ook wel bruine rijst.

Doordat de rijst niet van zijn zilvervliesje wordt ontdaan bezit hij het maximum aantal vezels. Bovendien kleeft bruine rijst bijna niet en heeft een uitgesproken smaak met een nootachtige toets. De kooktijd is langer dan van witte rijst. Lange volkoren rijst is ideaal voor nasi en pilaf.

'zilvervliesrijst of bruine rijst' zit vol vitamines en mineralen.

2. Witte rijst.

Japanners gebruiken het voor de sushi, Spanjaarden voor de Paella en Limburgers voor de rijstevlaai, maar voordat rijst klaar is voor de keuken en de supermarkt moet het eerst worden ontdaan van het houtachtige kaf. Na het verwijderen van dit niet-eetbare deel, blijft een bruine rijstkorrel over, de zogenoemde zilvervliesrijst. Zodra de korrel ook van het laatste vliesje wordt ontdaan, ontstaat witte rijst. Witte rijst is eerder neutraal van smaak.

'Jasmijnrijst' heeft een lichtere, zoetere geur dan basmatirijst

3. Risottorijst

Het is een verzamelnaam voor kleine ronde rijstkorrels die tijdens het koken veel vocht opnemen maar toch stevig blijven.

Risotto is een rijstgerecht uit het noorden van Italië. De rijst wordt in bouillon gekookt en tijdens het koken worden andere ingrediënten toegevoegd. Het woord risotto is afkomstig uit het Lombardisch, de streektaal van Lombardije. Het lijkt etymologisch ook sterk op het Italiaanse riso dat 'rijst' betekent. (uit Wikipedia)

foto : http://nl.wikipedia.org/wiki/Risotto

4. Basmatirijst

Deze rijst komt uit de Himalaya en wordt ook wel eens ‘de koning der rijstsoorten’ genoemd. Hij heeft een lange korrel en is uitzonderlijk zacht en aromatisch. Deze soort is erg populair in de Indische keuken en bij wokgerechten.

5. Dessertrijst

Net als risottorijst heeft dessertrijst een kleine korrel die veel vocht kan opnemen. Hij is niet stevig, maar eerder kleverig. Er worden verschillende rijstsoorten voor gebruikt van Italiaanse kleefrijst tot gebroken rijst. Weinig tijd? gebruik dan de snelkookversie.

6. Rode rijst

Dit is een langkorrelige rijst met een bruinrood vlies. Deze kleur wordt verkregen door de kleiachtige bodem waarop de rijstplant groeit. De eigenlijke korrel is wit, en daarom is rode rijst alleen onbehandeld en ongeschild verkrijgbaar als natuurlijke rijst. Om het beste resultaat te bekomen is het best de rijst eerst een half tot twee uur voorweken in koud water. Als je niet voorweekt, de rijst zeker afspoelen voor gebruik en dan koken in de verhouding 1 kopje rijst op 2-2½ kopjes water. De rijst is korrelig en heeft een nootachtig aroma. De kooktijd is langer dan bij gewone  witte rijst.

Oorspronkelijk is deze rijst afkomstig uit Indië. Maar in Europa wordt deze rijst sinds 1980 voornamelijk gecultiveerd in de Franse plaats Camargue.

Volgens klinische studies zorgt deze soort rijst voor een natuurlijke en veilige beheersing van de cholesterol spiegel.

foto : http://nl.123rf.com

7. Zwarte rijst (wilde rijst)

Deze Chinese zwarte kleefrijst is heel aromatisch en heeft een milde nootachtige smaak met een vleugje vanille. Het is een rijst met een zwart vliesje. De mooie lange, zwarte korrels worden na het koken een beetje zoet, kleverig. Ze kleuren donkerpaars en blijven stevig en glanzend. Zwarte rijst ziet er prachtig uit op je bord en is geschikt als basisgraan in hartige gerechten en in salades, maar ook in desserts, cake en pap.

http://www.aziatische-ingredienten.nl/zwarte-rijst/

8. Groene rijst

Deze speciaal soort kleefrijst uit Vietnam wordt aan het begin van de herfst geoogst, als de rijst nog jong en vol melk is. De delicate, groene rijstkorrels worden voorzichtig met de hand verwerkt, een nachtlang op een zacht vuurtje geroosterd en dan in grote vijzels platgestampt .. gezift .. gestampt .. gezift ..  in totaal zeven keer totdat al het kaf eruit is en je pure, platte rijst overhoudt. Doe je het verkeerd, of is de rijst te oud, dan verdwijnt de mooie, groene kleur.

Krijg je ergens groene rijst voorgeschoteld, dan is het mogelijk dat je te maken hebt met witte rijst die behandeld is met bamboesap.

9. Gele rijst ( Nasi Kuning)

Deze rijst dankt haar kleur aan een bewerking met saffraan (duurdere soort) of geelwortel (goedkopere rijst). Nasi kuning wordt in Indonesië gegeten bij speciale gelegenheden en vooral als er iets te vieren valt. De kleurstof zorgt voor een felgele rijst die symbool staat voor geluk, omdat het ook een beetje op goud lijkt.

Voor meer info over de kleurrijke rijstsoorten :

http://www.aziatische-ingredienten.nl/rode-rijst/

http://www.aziatische-ingredienten.nl/groene-rijst/

http://www.aziatische-ingredienten.nl/zwarte-rijst/

RODE RIJST

GELE RIJST

GROENE RIJST

ZWARTE / WILDE RIJST

De voordelen van zilvervliesrijst

In alle soorten rijst - wit of bruin - zit hetzelfde aantal calorieën, koolhydraten, vet en eiwitten. Het grote verschil zit in de voedingswaarde. Witte rijst bevat veel minder vezels, vitamine B1, B3 en ijzer. In zilvervliesrijst/ bruine/ volkoren zitten 3,5 gram vezels per kopje en bij witte rijst is dit slechts 0,6 gram.

Snelkookrijst

Snelkookrijst is rijst die eerst geslepen en gepolijst en nadien voorgekookt is. Deze rijst heeft minder smaak en bevat minder voedingsstoffen dan gewone witte rijst.

De voordelen van zilvervliesrijst

In alle soorten rijst - wit of bruin - zit hetzelfde aantal calorieën, koolhydraten, vet en eiwitten. Het grote verschil zit in de voedingswaarde. Witte rijst bevat veel minder vezels, vitamine B1, B3 en ijzer. In zilvervliesrijst/ bruine/ volkoren zitten 3,5 gram vezels per kopje en bij witte rijst is dit slechts 0,6 gram.

Snelkookrijst

Snelkookrijst is rijst die eerst geslepen en gepolijst en nadien voorgekookt is. Deze rijst heeft minder smaak en bevat minder voedingsstoffen dan gewone witte rijst.