Suikerzoet en toch goed.

Als we kijken rondom ons, dan is suiker een vaak gebruikt ingrediënt in de voedingsindustrie. Je vind het goedje niet alleen in de suikerpot. Zo’n 90% van de suikers, zit verborgen in allerlei voedingsmiddelen waarin we suikers niet verwachten. Niet alleen in koek, snoepgoed en frisdrank, ook in brood. Lees de etiketten maar en wees er ook van bewust dat er wel 50 verschillende benamingen voor vormen van suikers zijn, ook in soepen, sauzen, vleeswaren, diepvriesproducten, pindakaas en zuivel.

Wie een beetje geïnteresseerd is in voeding kan er niet omheen: er is een heleboel gaande rondom suiker. We worden ermee rond onze oren geslingerd: 'suiker is een dikmaker' - 'suiker is ongezond' – 'suiker kan tot diabetes, hart- en vaatziekten en andere aandoeningen leiden' - 'het is niet goed voor de spijsvertering’ – 'je eet te weinig gezonde dingen ernaast' en 'je krijgt er gaatjes van in je tanden'. Inderdaad een overmaat van suikers is slecht en ze verstoren allerlei processen in je brein en lichaam.

Oké, we moeten dus niet teveel suikers eten (tot zover niets nieuws). Wat moeten we dan wél in onze gebakjes en koekjes stoppen als we aan het bakken slaan? Zijn suikervervangers het beste alternatief voor suiker?

Er is suiker, en suiker!

De klassieke kristalsuiker wordt gemaakt op basis van het sap van suikerbieten of suikerriet. Deze gewone geraffineerde witte suiker, bestaat voor de helft uit fructose en de helft glucose.

Dit zijn loze suikers zonder vitamines en mineralen erin. Als je ze eet haalt je lichaam de mineralen die nodig zijn om de balans te herstellen o.a. uit je botten en tanden.

We krijgen onze liefde voor suiker van jongs af aan mee, want moedermelk heeft een zoete smaak. Die natuurlijke voorliefde voor suiker kan je botvieren zoveel je wil. Niet alleen met de klassieke witte suiker maar ook met tal van alternatieven.

De natuurlijke, ongeraffineerde suikers zijn de onbewerkte suikers uit de natuur zoals fruit, honing, kokosbloesemsuiker, de agave-, ahorn- en rijstsiroop en het groene steviaplantje. Het positieve is dat deze groep nog alle vitamines, mineralen en sporenelementen bevat en door ons lichaam wordt herkend als voedingsstof. Aangezien ze een andere plant of vrucht als bron hebben (kokos, agave, palmbloesem) zijn er meer voedingsstoffen behouden gebleven. Kies dus voor zo min mogelijk geraffineerde varianten.

1. Fruit is natuurlijk prima en vooral als je de vezels erbij neemt. Liever niet uitpersen dus, maar als geheel eten.

Sinaasappels bevatten veel natuurlijke suikers. Ze zijn ideaal als extraatje in fruitsalades of yoghurt. Maak een verrassend lekker frisdrankje in de zomer: meng 250 ml vers sinaasappelsap met 250 ml (ijskoud) bruiswater… lekker zoet en zonder schuldgevoel.

2. Honing

Wat zouden we toch zijn zonder die bezige bijtjes? Honing is lekker zoet en te verkrijgen in verschillende smaken: rozemarijn, lavendel, framboos, acacia … 100% natuurlijk en ongelofelijk lekker!

Afhankelijk van de soort bevat honing ook veel fructose én glucose. Als je rauwe, koud geslingerde, ongefilterde honing kiest dan bevat het nog veel gezonde stoffen. Een aanrader: bezoek eens een imker bij jou in de buurt en koop het daar.

De berghoning l’apiculteur komt van domein Saint-Georges, aan de voet van de Pyreneeën. Deze honing heeft alle positieve eigenschappen en een pittige, lichtjes gekruide smaak met houttoetsen. Het is heerlijk in een kruidenthee, in warme melk of op de boterham

3. Ahornsiroop/esdoornsiroop

Pluspunt: 100% natuurlijk

Ahorn-siroop (maple syrup) wordt gemaakt van houtsappen die gewonnen worden uit de suiker)esdoorn. De grootste producent wereldwijd is Canada, vooral in Quebec. De ahornsiroop bevat redelijk wat mineralen en sporenelementen maar ook erg veel sucrose, wat je bloedsuikerspiegel doet stijgen. De smaak is karamelachtig en wordt vaak gegeten bij wafels, havermout en pannenkoeken en ook in yoghurt en dranken. Hoe lichter de kleur van de siroop, des te beter de kwaliteit.

Pure ahornsiroop bevat meer dan 20 stoffen die bijdragen aan een goede gezondheid en bovendien kanker-, bacterie- en diabetesremmende eigenschappen hebben. Ook bevat ahornsiroop een hoge concentratie fytohormonen en abscisinezuur die het vrijkomen van insuline stimuleren en de insulinegevoeligheid van vetcellen verbeteren, wat helpt tegen stofwisselingsziekten zoals diabetes.

4. Agavesiroop

Pluspunt: heel zoete natuurlijke suiker

Agavesiroop is afkomstig van de blauwe agave, een Mexicaanse cactus. Dit was al bekend bij de Azteken. De kern van de plant bevat de agavenectar. Deze nectar wordt gefilterd en opgewarmd, waardoor de koolhydraten zich omzetten in suikers. Het resultaat is een stroperige zoetstof (30% zoeter van gewone suiker). Qua textuur is die erg vergelijkbaar met honing, maar dan net iets dunner. De smaak is zacht. De siroop is ideaal in koude dranken, want hij lost zeer goed op.

Agavesiroop is ook te verkrijgen in een donkere versie.

Opgelet: hetgeen wij vaak in de winkels aangeboden krijgen is niet altijd een natuurlijk product. De agavesiroop die wij kunnen kopen is ontstaan na een proces van filteren en bewerken, waarbij veel mineralen en enzymen verloren zijn gegaan en veel fructose is ontstaan.

foto: oogst op het agaveveld - bladeren en hart afgesneden

5. Kokosbloesemsuiker/Kokospalmsuiker

Pluspunt: natuurlijke biologische suiker

Kokosbloesemsuiker (ook kokospalmsuiker genoemd) wordt gemaakt van de nectar uit kokospalmbloesems. Deze suiker bevat veel mineralen en vitamines en heeft weinig effect op je bloedsuikerspiegel. Het bevat weinig glucose en fructose. Ondanks zijn hoge caloriewaarde is dit toch een goed alternatief omdat het 100% natuurlijk en ongeraffineerd geteeld is (de calorieën veel langzamer geabsorbeerd in de bloedbaan dan gewone geraffineerde suikers). Daarnaast bevat de suiker ook vitamine B, magnesium, zink, ijzer en kalium.

De pure palmsuiker lijkt op bruine suiker, maar heeft een subtiele karamelsmaak (geen ijzerachtige nasmaak zoals je hebt bij bruine suiker). Je gebruikt deze suiker in dezelfde hoeveelheid als witte kristalsuiker, je kunt het op dezelfde manier oplossen of smelten. Ideaal dus voor in je havermoutpap, gebak, in smoothies of kopje thee.

Nog een pluspunt: deze suiker is uitgeroepen tot de meest duurzame suiker omdat er geen bomen voor hoeven worden gekapt en de boom ook gewoon kokosnoten blijft produceren. Als je palmsuiker koopt, lees dan de ingrediënten op de verpakking om er zeker van te zijn dat het 100% biologisch is en zonder toevoegingen. Sommige palmsuikerproducten zijn namelijk vermengd met bruine suiker of rietsuiker en die zijn minder goed voor je gezondheid.

6. (Vloeibare) rijstsuiker

Deze wordt gemaakt op basis van biologische bruine rijst, is ongeraffineerd en 100 % puur. Door zilvervliesrijst en water langdurig te koken, krijgt men een bruine rijstsiroop. Als je deze stroop verder laat inkoken, krijg je rijstsuiker. Er wordt geen enkele andere suiker aan toegevoegd. De rijstsuiker heeft een milde, zoete smaak en doet een beetje aan honing denken.

Deze is goed oplosbaar in warme én koude gerechten. Je kan rijstsuiker gebruiken als alternatief voor witte suiker in warme dranken (thee, koffie) en ook voor desserts.

7. Rietsuiker (oerzoet)

Deze suiker in zijn meest natuurlijke vorm wordt rechtstreeks gewonnen uit suikerriet (gedroogd suikerrietsap in ongeraffineerde vorm). Het sap wordt gedroogd waarna er kleine korrels van worden gevormd. Bij de bereiding van deze suiker gaan geen vitamines en mineralen verloren, het bevat dus nog alle voedingsstoffen en behoudt zijn natuurlijke kleur. De smaak is zacht en heeft een vanilletoets. Je kan het gebruiken zoals witte suiker. Hij geeft ook je crumble een krokante toets

Let op: van rietsuiker/oerzoet gaat bij sommige personen de bloedsuikerspiegel wel schommelen.

8. Groene stevia

De calorietopper in dit lijstje is de groene stevia, wel 300 keer zoeter dan suiker. De steviaplant (Stevia Rebaudiana) is oorspronkelijk afkomstig uit de steppegebieden van Paraguay en Brazilië. De bladeren van de plant worden al generaties lang als zoetstof gebruikt door de Guarani-stam, en tegenwoordig is het in bewerkte vorm een populair alternatief voor suiker in heel Zuid Amerika en Azië.

De groene blaadjes van het stevia plantje hebben een sterk zoete smaak. Die blaadjes worden gemalen tot poeder. Het bevat geen fructose of sucrose en heeft dus geen negatief effect op je lever of bloedsuikerspiegel. Dit product is van natuurlijke oorsprong, heel zoet maar zonder calorieën.

Het smaakt zoals suiker en wordt gebruikt zowel in warme als koude bereidingen. In een smoothie kan groene stevia een goede optie zijn als je deze iets zoeter wilt zonder al teveel fruit toe te voegen. Sommigen beweren dat stevia nog altijd één klein nadeel heeft nl. de bittere nasmaak. Het is even wennen, maar als je denkt aan de calorieën is het zeker het proberen waard!

Let op als je stevia koopt: 'natuurlijke' stevia is gemaakt van een 'groen' plantje. Maar het is ook verkrijgbaar in de vorm van druppeltjes of wit poeder. Dan heeft de fabriek eraan gesleuteld en heb je stevia in zeer geraffineerde vorm, het heeft het weinig natuurlijks meer. Lees wat op het etiket staat en laat je niet misleiden.

Een paar tips:

• Eet minder suiker. Helemaal geen suiker eten is moeilijk en geen leven lang vol te houden. Een stuk taart af en toe moet kunnen!
• Blijf lekker variëren. Gebruik het liefst zo weinig mogelijk geraffineerde producten (die bevatten naar verhouding meer voedingsstoffen) en wissel af: soms gedroogd fruit of dadels (daar zit veel fructose in, maar het is wel natuurlijk). Kies voor honing, soms kokosbloemsuiker, soms rietsuiker, soms ahornsiroop, soms stevia enz... Als je krap bij kas zit is het geen ramp om eens gewone suiker door je havermout te doen, als je toevallig ahonsiroop hebt staan giet je dát lekker over je banaan-ei pannenkoekjes enz.